SSNV-uitkeringen en Aftrek van buitengewone lasten/uitgaven in aangifte inkomstenbelasting 2001


Onlangs zijn de aangiftebiljetten en diskettes voor de aangifte inkomstenbelasting 2001 door de Belastingdienst naar een ieder verzonden. Om trachten te voorkomen dat deze aangiften niet geheel correct of niet optimaal door de slachtoffers en/of hun ouders worden ingevuld, wijd ik deze publicatie aan een tweetal belangrijke onderwerpen die terugkomen in de aangifte inkomstenbelasting 2001. Waardig om te melden is dat de Belastingdienst Zaandam mij heeft benaderd om ook van die zijde hulp en ondersteuning te bieden met als doel moeizame discussies in een later stadium te voorkomen. Later hierover meer.

1. SSNV-UITKERINGEN IN 2001 ONBELAST

Bij brief d.d. 28 mei 2001 heeft de Belastingdienst, na besprekingen met bestuursleden van de SSNV, in aansluiting op besluiten van Staatssecretaris van Financiën van 30 november 2000 en 8 januari 2001, het standpunt ingenomen dat de verstrekte SSNV-uitkeringen in 2001 aan de slachtoffers niet belast zijn voor de inkomstenbelasting. Ook de eenmalige uitkering aan de nabestaanden van de overleden slachtoffers zijn niet belastbaar voor de inkomstenbelasting.

De Belastingdienst maakt in diezelfde brief nog wel het voorbehoud dat met betrekking tot in de toekomst te verstrekken SSNV-uitkering(en) opnieuw moet worden beoordeeld of deze belastbaar is/zijn voor de inkomstenbelasting. Hierover voert de SSNV momenteel overleg met Ministerie van Financiën.

Voor informatie voor de fiscale gevolgen van de ontvangen uitkeringen van de Gemeente Edam-Volendam of andere instanties zult u zich tot hen moeten wenden.

2. BUITENGEWONE UITGAVEN

In diezelfde brief stelt de Belastingdienst dat, voorzover de verstrekte uitkeringen betrekking hebben op kosten die als buitengewone uitgaven (tot voor kort: buitengewone lasten genoemd) kunnen worden aangemerkt, deze uitgaven voor zover zij gedekt worden door de uitkeringen, niet op de slachtoffers ‘drukken’. Met andere woorden, alleen die buitengewone uitgaven waarvoor geen uitkering of vergoeding is ontvangen danwel het meerdere van de buitengewone uitgaven boven de ontvangen uitkeringen kan als buitengewone uitgaven worden meegenomen. Overigens merk ik op dat het hierbij niet alleen gaat om de ontvangen uitkeringen en vergoedingen van de SSNV. Ook ontvangen uitkeringen dan wel vergoedingen van de verzekeringsmaatschappijen, de Gemeente Edam-Volendam en overige instanties, die betrekking hebben op kosten die als buitengewone uitgaven bestempeld kunnen worden, moeten in aanmerking worden genomen.


A.) Buitengewone uitgaven moeten ‘drukken’
Om te bepalen of er sprake is van buitengewone uitgaven moet namelijk allereerst bepaald worden of de buitengewone uitgaven daadwerkelijk op de ouders van het slachtoffer dan wel het slachtoffer zelf ‘gedrukt’ hebben. Als bepaalde kosten vergoed zijn, dan mag duidelijk zijn dat die kosten dan niet ‘gedrukt’ hebben. Met andere woorden, in dat geval is diegene schadeloos gesteld en is er geen mogelijkheid tot aftrek.
Verder geldt dat alleen buitengewone uitgaven die in 2001 betaald of verrekend zijn, in de aangifte meegenomen kunnen worden.
Deze uitgaven moeten aannemelijk worden gemaakt. Bewaar en vergaar de betaalde bonnen, facturen, kwitanties, rekeningen. Verder kunnen de kosten aannemelijk worden gemaakt aan de hand van bank- of giroafschriften.


B.) Welke kosten kunnen als buitengewone uitgaven worden aangemerkt?
Het voert hier te ver om een algehele opsomming te geven van de kosten die als buitengewone uitgaven kunnen worden aangemerkt. In zijn algemeenheid kunnen de uitgaven voor ziekte, invaliditeit, overlijden, arbeidsongeschiktheid, chronische ziekte van belastingplichtige zelf of chronische ziekte van hun kinderen tot 27 jaar voor buitengewone uitgaven in aanmerking komen. Als aanvullende voorwaarden gelden dan nog:
1. Er is geen recht op vergoeding van de uitgaven
2. De uitgaven zijn hoger dan het bedrag dat er ‘bespaard’ wordt. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij opname van een kind om medische redenen in een tehuis.
3. De uitgaven houden rechtstreeks verband met de hierboven genoemde zaken; zoals ziekte, invaliditeit, etc

Verder bestaat er op gebied van aftrek van buitengewone uitgaven bijzonder veel jurisprudentie. Het verdient daarom veel aandacht om vast te stellen welke uitgaven wel en welke niet in aanmerking komen als buitengewone uitgaven.

Hieronder geef ik een opsomming aan welke uitgaven men kan denken. Deze is beslist niet limitatief:
- premies ziekenfonds en ziektekostenverzekering
- medische hulp
- medicijnen
- diëten, speciale voeding (vaste bedragen)
- extra kleding en beddengoed (vaste bedragen)
- hulpmiddelen (pruiken, rolstoelen, krukken, etc…)
- gezinshulp
- kosten van verpleging
- kosten van vervoer
- arbeidsongeschiktheidsaftrek (alleen indien slachtoffer zelf aftrek van buitengewone uitgaven claimt)




C.) Wanneer aftrekbaar?
De buitengewone uitgaven die niet-vergoed zijn of worden, zijn niet zonder meer aftrekbaar. Alleen het meerdere van die uitgaven boven het zogenaamde ‘drempelbedrag’ is aftrekbaar. Het drempelbedrag is vervolgens weer afhankelijk van het zogenaamde ‘verzamelinkomen’.
Voor gehuwden of fiscale partners geldt een minimumdrempel van € 1.392 en een maximumdrempel van € 5.425 per jaar. In het geval het verzamelinkomen meer dan € 12.430 maar minder dan € 48.437 bedraagt, bedraagt het drempelbedrag 11,2% van dat verzamelinkomen.


D.) Hulp Belastingdienst
Zoals ik in mijn inleiding aangaf, heeft de Belastingdienst Zaandam mij benaderd om ook van haar zijde hulp en ondersteuning te bieden. Het doel daarvan is vooraf, dat wil zeggen voordat de aangifte inkomstenbelasting 2001 wordt ingediend, in overleg met de daartoe aangewezen inspecteur vast te stellen of er sprake is van buitengewone uitgaven en wat de omvang van de aftrek daarvan is. Om niet vooraf ‘rechten’ te verspelen, is met de Belastingdienst Zaandam overeengekomen dat een dergelijk vooroverleg er niet toe leidt dat er sprake is van een zogenaamde vaststellingsovereenkomst. Met andere woorden, de rechten om bezwaar aan te tekenen tegen de aanslag blijven open, uiteraard wel binnen de daartoe vastgestelde wettelijke termijnen.

Om het een ander soepel te laten verlopen, zal het Anker de ouders van de slachtoffers aanschrijven en hen de gelegenheid bieden om met daartoe aan te stellen belastinginspecteurs inzake het onderdeel ‘buitengewone uitgaven’ op nader vast te stellen tijdstippen en plaats overleg te plegen.

Van de zijde van de Belastingdienst is wel uitdrukkelijk aangegeven dat het niet de bedoeling is dat deze aangewezen inspecteurs ook de rest van de aangifte inkomstenbelasting 2001 voor de ouders van de slachtoffers of de slachtoffer zelf zullen invullen. Vragen stellen is natuurlijk altijd mogelijk.

3. SAMENVATTING

In het bovenstaande geef ik uitdrukkelijk aan dat de ontvangen SSNV-uitkeringen in 2001 voor de slachtoffers niet belastbaar zijn voor de inkomstenbelasting. Deze hoeven derhalve niet als inkomen te worden opgegeven. Verder heb ik aangegeven waarop nauwkeurig gelet moet worden om te bepalen of er sprake kan zijn van aftrek van buitengewone uitgaven. Met de Belastingdienst kan overleg plaatsvinden om vooraf tot afstemming c.q. goedkeuring te komen inzake het onderdeel ‘aftrek buitengewone uitgaven’ in de aangifte inkomstenbelasting 2001. Dit laatste zal vanuit het Anker in samenwerking met de Belastingdienst verder gecoördineerd gaan worden.

Wel adviseer ik een ieder voor wie bovenstaande problematiek speelt, zich te laten bijstaan door een deskundige fiscaal adviseur daar deze problematiek specifieke kennis vereist. Voor deze professionele ondersteuning kunt u zich ook wenden tot mijn kantoor.

Drs. S.C.M. Schilder